Heeft u vragen en/of opmerkingen over deze pagina, mailto:postbusear@rijksoverheid.nl


De EAR wordt opgevolgd door de RORA (RijksOverheid Referentie Architectuur), hier vindt u meer informatie over de RORA.

Versiebeheer EAR

Enterprise architectuur vormt als afgeleide van de drie-eenheid 'missie, visie en strategie' een fundament waarop de informatievoorziening in samenhang kan ontwikkelen en functioneren. De architectuur moet daarom zo stabiel als mogelijk zijn, evenals de voornoemde drie-eenheid. Toch zullen er altijd veranderingen zijn die van invloed zijn op het stabiele fundament. Het kan gaan om voortschrijdende inzichten in de organisatiestrategie, maar ook kan dat het geval zijn bij de architectuur zelf. Deze veranderingen maken we zichtbaar met het versiebeheer.

De EAR is geen statisch document, maar een samenstel van dynamische pagina's in deze wiki. Het betreft gestructureerde en niet-gestructureerde pagina's.


Versiebeheer gestructureerde pagina's

Kennismodel ter informatie, toont de relaties tussen de verschillende architectuurelementen
Kennismodel EAR

Gedeeltelijk zijn de wikipagina's gestructureerd naar architectuurelementen. Dat zijn de volgende:


De afbeelding van het Kennismodel EAR is ter informatie en toont hoe de architectuurelementen samenhangen.

Een voorbeeld van een gestructureerde pagina is DiDu: Bedrijfsprocessen zijn leidend. In dit geval gaat het om een Afgeleid principe. Een overzicht van alle gestructureerde gegevens is opgenomen in het menu Bibliotheek.

De gestructureerde pagina’s zijn (of worden nog) voorzien van de volgende eigenschappen:

  • Status ; Vigerende status, dat kan zijn:
    • ‘Vastgesteld’ - Geldige pagina, (bestuurlijk) vastgesteld.
    • ‘Afgevoerd’ - Niet niet meer geldig.
    • ‘Geaccepteerd’- Niet expliciet (bestuurlijk) vastgesteld, maar wel algemeen geaccepteerd.
  • Datum-geldig-vanaf ; De datum waarop de pagina voor het eerst door de redactie is vastgesteld.
  • Datum-laatste-wijziging ; De datum waarop de pagina voor het laatst door de redactie is gewijzigd.
  • Datum-afgevoerd ; De datum waarop de pagina de status ‘afgevoerd’ kreeg.
  • Versiebeheer ; Een tekstveld waarin de redactie gestructureerd de wijzigingslog voor de betreffende pagina bijhoudt. De regels in deze wijzigingslog bestaan altijd uit een wijzigingsdatum (formaat YYMMDD) gevolgd door een omschrijving van de wijziging.

Aan de hand van deze eigenschappen zijn de levensloop en status van de gestructureerde pagina’s voldoende inzichtelijk. Een voorbeeld hiervan is DiDu: Records zijn openbaar.


Overzicht versiebeheer gestructureerde pagina's

Klik hier voor een volledig overzicht van alle pagina's waarvoor versiebeheer is beschreven.


Versiebeheer ongestructureerde pagina's

Ongestructureerde pagina’s, dat zijn tekstpagina’s die niet zijn verbonden aan een standaard structuur. De pagina waar je nu naar kijkt, is daarvan een voorbeeld.

Het versiebeheer van ongestructureerde pagina's pakken we vooralsnog pragmatisch aan. Bij belangrijke en/of ingrijpende wijzigingen van zo'n pagina, plaatsen we onderaan de pagina een paragraaf Versiebeheer, zoals je dat ook wel aantreft vooraan in documenten. De tekst in die paragraaf benoemt de wijzigingsdatum en de reden + omschrijving van de betreffende wijziging. Bij elke volgende majeure wijziging wordt een beschrijving toegevoegd aan de paragraaf Versiebeheer.


Grootschalige wijzigingsactiviteiten

Dit hoofdstuk beschrijft wijzigingsactiviteiten die van invloed zijn op grote delen van deze wiki. Dit kunnen inhoudelijke wijzigingen zijn, maar ook wijzigingen m.b.t. vormgeving en techniek.

Verbetering versiebeheer (augustus 2015)

De methodiek zoals beschreven in de voorgaande paragrafen wordt met dit project toegepast.

Kwaliteitsverbetering principes (januari 2015 - juli 2015)

De architectuurprincipes in de EAR zijn bij oplevering van de eerste versie medio 2014, afgeleid uit de voormalige MARIJ en uit de verschillende doelarchitecturen, zoals o.a. Toegang, Digitale Duurzaamheid en Gesloten Rijkscloud. Onder de tijdsdruk destijds zijn de principes rechtstreeks overgenomen uit de doelarchitecturen en is er geen gelegenheid geweest de kwaliteit en samenhang van die principes te toetsen. De afspraak was dit naderhand te doen.

Het project 'kwaliteitsverbetering principes' geeft daar invulling aan. Dit project leidde tot het inzicht dat in de EAR-wiki, principes zijn beschreven op verschillende niveaus, namelijk:

  1. Overheidsbreed niveau. Dit zijn principes die ook door NORA zijn beschreven in gelijke of gelijkstrekkende bewoordingen. Dan wel zijn het principes die op het niveau van NORA beschreven zouden moeten worden.
  2. Rijksbreed niveau algemeen. Dit zijn afspraken die zijn afgeleid uit algemene strategie en beleid van de Rijksdienst, zoals bijvoorbeeld de nota Vernieuwing Rijksdienst en de iAtlas voor bestuurders.
  3. Rijksbreed niveau per informatiseringsdomein. Dit zijn afspraken die specifiek van toepassing zijn op een bepaald domein, zoals Toegangsdiensten of Werkplekdiensten. Deze afspraken zijn vooral afgeleid van algemene doelarchitecturen zoals Doelarchitectuur Toegang en de DWR Functionele Doelarchitectuur.
  4. Toepassingsgerichte principes. Dit zijn functionele eisen en ontwerpafspraken voor een bepaalde toepassing, bijvoorbeeld voor DWR Zoeken of voor de Rijksapplication Store.

De principes bij het eerste aandachtspunt horen thuis bij NORA. Alleen als NORA een principe nog niet beschrijft en EAR wel, blijft het vooralsnog een EAR principe, met de aantekening dit aanhangig te maken bij NORA beheer en onderhoud. De principes bij het tweede en derde aandachtspunt hebben als principe een plek in de EAR. Deze worden onderscheiden naar EAR Basisprincipes en EAR afgeleide principes. De EAR Basisprincipes moeten rechtstreeks worden afgeleid uit strategische doelen en uitgangspunten van het Rijk, zoals verwoord in beleidsdocumenten. De EAR Afgeleide principes zijn een afleiding c.q. verbijzondering van de EAR Basisprincipes. Voor elk afgeleid principe moet dus een hogerliggend basisprincipe bestaan. Voor elk basisprincipe moet een strategisch doel of uitgangspunt bestaan. De principes behorend bij het vierde aandachtspunt, zijn geen principes maar eisen aan een concrete oplossing. Over positionering daarvan moet nog worden gediscussieerd. Grofweg zijn er de volgende mogelijkheden:

  • Federatieve aanpak: Principe wordt beschreven in de oplossingsarchitectuur, die niet deel uitmaakt van de EAR zelf. De EAR verwijst bij de korte beschrijving van de betreffende bouwsteen.
  • Geïntegreerde aanpak: De oplossingsarchitecturen maken deel uit van de EAR zelf. Het principe in dat geval als requirement opnemen bij de beschrijving van de bouwsteen.

De kwaliteitsslag zorgt voor verwerking van de principes conform de bovenstaande indelingsstructuur.


MARIJ wordt EAR (november 2013 - mei 2014)

De eerste versie van de Model Architectuur Rijksdienst (MARIJ 1.0) bestond uit drie documenten en werd bestuurlijk vastgesteld in 2008. De tweede versie van MARIJ werd opgeleverd in 2011 en bestond eveneens uit drie documenten. Deze versie werd niet bestuurlijk vastgesteld, omdat men belang hechtte aan het flexibeler en meer bruikbaar maken van MARIJ. Daartoe is de tweede versie van MARIJ overgezet naar een wiki-omgeving. Hiermee is enige tijd geëxperimenteerd. Na verloop van tijd werd duidelijk dat het werken met een dynamische wiki omgeving goed kan werken, maar dat gebruikers wel gebaat zijn bij duidelijke structuur en status. Eind 2013 is daarom een grote make-over van MARIJ ingezet. MARIJ werd Enterprise Architectuur Rijksdienst (EAR). De inhoud, maar vooral de vormgeving en de techniek zijn daarbij aangepast. De EAR is beter gericht op de verschillende doelgroepen, zoals uit de menustructuur duidelijk wordt. Ondermeer is in het menu voor de doelgroep bestuurders, de iAtlas voor bestuurders opgenomen. Verder zijn het model en de organisatie voor beheer- en onderhoud behoorlijk aangescherpt.

De EAR heeft t.o.v. MARIJ met name het volgende toegevoegd:

  • Inbedden van de i-Atlas in de EAR (zie inleiding in het menu voor bestuurders).
  • Structurering naar informatiseringsdomeinen.
  • Inbedden en beschrijven van doelarchitecturen. Uit deze doelarchitecturen zijn aanvullende specifieke principes ontstaan.
  • Vormgeving in Rijkshuisstijl.
  • Website grotendeels conform webrichtlijnen (zie ook pagina Webrichtlijnen Waarmerk Drempelvrij).

Op 5 juni 2014 werd de EAR vastgesteld.

Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 2 sep 2015 om 03:07.