RORA Informatie

EAR wordt RORA

De Enterprise Architectuur Rijksdienst (EAR) is toe aan een verbouwing. Daarbij hoort een nieuwe naam: RORA. Dit staat voor RijksOverheid Referentie Architectuur.

Het CIO-beraad is op woensdag 15 februari 2023 akkoord gegaan met de naamswijziging en het installeren van een werkgroep. De Werkgroep RORA heeft Doel en Scope van de RORA uitgewerkt en werkt in de tweede helft van 2023 de basis verder uit.

Natuurlijk is de naam niet het enige dat gaat veranderen tijdens de verbouwing. Na een periode waarin de EAR niet meer actief beheerd werd, gaan we de komende tijd het beheer opnieuw inrichten. Modernisering vraagt ook om een moderne manier van communiceren. We richten daarom een actieve community op voor het onderling delen van informatie en meedenken over de RORA. Deze pagina bevat de start informatie voor de community.

Aanleiding

Een actuele, bruikbare architectuur draagt bij aan de interoperabiliteit en samenwerking binnen en tussen organisaties van de Rijksoverheid, waaronder de kerndepartementen en rijksdiensten, zoals agentschappen en ZBO’s, en Hoge Colleges van Staat. Goed samenwerken en kennis effectief delen is rand voorwaardelijk voor het kunnen waarmaken van de ambities in de I-strategie Rijk.

Het belang van de Enterprise Architectuur Rijksdienst (EAR) voor het versterken van de Rijksbrede ICT-landschapsarchitectuur en de (re)activatie van de Architectuurboard Rijk voor het beheer is al benoemd in thema drie van de I-strategie en is ook opgenomen in de Hoofdlijnenbrief van de staatssecretaris Koninkrijksrelaties en Digitalisering en in paragraaf 4.3 van de Werkagenda Waardengedreven Digitalisering die op 4 november 2022 aan de Tweede Kamer is aangeboden.

De huidige EAR is echter niet up-to-date waardoor de toegevoegde waarde en daardoor het gebruik van de EAR veel minder is dan mogelijk of gewenst is. in opdracht van CIO Rijk heeft ICTU daarom onderzoek gedaan naar de toekomst van de EAR. Doel van het onderzoek was een gedragen visie en herijking van de rol, positie en governance van de EAR op te leveren.

Kern van het onderzoek

Uit het onderzoek van ICTU komt naar voren dat de verschillende stakeholders de EAR van belang achten. Door de ondervraagden wordt unaniem gedeeld dat de huidige EAR verouderd is en een update nodig heeft. Verder wordt geconcludeerd dat nieuwe inhoudelijke onderwerpen gewenst zijn.

Een actuele, bruikbare RORA draagt bij aan de samenwerking binnen en tussen organisaties van de Rijksoverheid. Goed samenwerken en kennis effectief delen is rand voorwaardelijk voor het waarmaken van de ambities in de I-strategie Rijk.

Een gemeenschappelijke Referentie Architectuur voor de Rijksoverheid bevordert interoperabiliteit bij het maken van onderlinge afspraken, het opstellen en inrichten van bedrijfsprocessen, informatieverwerking en ICT voorzieningen.

Het ICT-landschap van de Rijksoverheid is complex en aan constante wijziging onderhevig. Dit ICT-landschap biedt echter wel de randvoorwaarden voor het kunnen optimaliseren van de dienstverlening en het waarmaken van de afspraken met de business. De RORA levert toegevoegde waarde door op een effectieve manier zorg te dragen voor een consistent, toekomstvast en efficiënt benut ICT-landschap. De voordelen voor individuele organisaties en de Rijksoverheid als geheel zijn o.a.:

besparingen door gebruik te maken van generieke oplossingen en daardoor dubbel werk en (onnodige) kosten te voorkomen;
kwaliteitswinst door bijvoorbeeld gebruik te maken van eenduidige, betrouwbare gegevens;
waarborging van de samenhang tussen ontwikkelingen binnen en buiten de eigen organisatie;
standaardisatie. Hierdoor neemt de flexibiliteit toe, omdat de organisatie makkelijker kan samenwerken met andere organisaties, burgers en bedrijven.

De RORA verhoogt de effectiviteit van investeringen door de inspanningen van verschillende organisaties op elkaar af te stemmen. Hoewel werken met de RORA initieel een extra investering vergt (in de opbouw van kennis en de toetsing van plannen), zijn deze kosten laag in verhouding tot de kosten van het uitvoeren van de plannen zelf. De inzichten die uit een toetsing op toepassing van de RORA voortkomen, kunnen aanzienlijke besparingen opleveren. Tijdig bijsturen voorkomt namelijk kostbare herstelwerkzaamheden in een later stadium en helpt bij het beheersen van risico's.

De visie voor de RORA is in het rapport uitgewerkt langs zeven assen. Een korte samenvatting hiervan is:

Doel
De RORA is een actief stuurinstrument om onderlinge samenwerking en interoperabiliteit binnen de Rijksoverheid te verhogen.
Functie
De RORA is een referentie architectuur voor de Rijksoverheid en is aanvullend en verdiepend ten opzichte van andere referentie architecturen, in het bijzonder de NORA.
Scope
De scope van de RORA omvat de kader- en beleidsfuncties van de departementen en de bedrijfsvoeringsfuncties van de Rijksoverheid.
Positionering
De RORA biedt echte toegevoegde waarde binnen de NORA familie.
Inhoud
De inhoud van de RORA gaat over de Rijk-specifieke zaken, waar mogelijk wordt verwezen naar nationale uitwerkingen in de NORA.
Governance
Het CIO-beraad is eigenaar en eindverantwoordelijk voor het juist laten toepassen van de kaders en richtlijnen van de RORA. De Architectuurraad RORA ondersteunt het CIO-beraad hierin. De Architectuurraad staat ook in contact met de CTO-raad die een belangrijke rol speelt in de toepassing van de RORA.
Community
Een community, ondersteund door het Beheerteam, speelt een belangrijke rol in beheer en doorontwikkeling van de RORA op een zodanige manier dat afstemming met NORA en hergebruik wordt geborgd.

Status en planning

Om de visie te realiseren is een aantal activiteiten geïdentificeerd:

Uitschrijven van Doel, Functie, Scope en Positionering
Deze onderwerpen zijn in de visie op hoofdlijnen beschreven maar moeten eerst nader worden uitgewerkt.
Governance uitschrijven en inrichten
De governance is ook in de visie globaal beschreven en moet worden uitgewerkt om de volgende stappen uit te kunnen voeren.
Community op- en inrichten
Een community van en voor architecten binnen de Rijksoverheid levert de inhoud voor onderwerpen in de RORA.
De inhoud van RORA bepalen en verbeteren
De acties in deze stap leiden uiteindelijk tot een update van de RORA.

In dit diagram wordt de planning en fasering hiervan globaal weergegeven.

De Werkgroep RORA heeft op verzoek van het CIO-beraad Doel en Scope van de RORA als eerste uitgewerkt. Het resultaat hiervan zijn 21 juni 2023 aangeboden aan het CIO-beraad en geaccordeerd.

De Werkgroep RORA heeft vervolgens de overige assen van de visie nader uitgewerkt. Op woensdag 13 december 2023 is het CIO-beraad akkoord gegaan met de uitwerking van de visie RORA en de instelling van de Architectuurraad RORA.

Verder is de opdracht aan de Architectuurraad gegeven om prioriteiten, planning in mijlpalen en governance nader uit te werken. Ook zal de Architectuurraad het komende jaar bezig gaan met de inhoud van de RORA. Daarbij vormen de NORA en GDI de basis en vult de RORA aan voor Rijksoverheid specifieke zaken.

De Architectuurraad RORA gaat deze opdracht in nauwe samenwerking met de portefeuillehouders thema 3 I-strategie oppakken en zal daarbij regelmatig afstemmen met het CIO-beraad en haar voorportalen. De oprichtingsvergadering van de Architectuurraad is beoogd op 25 januari 2024 plaats te vinden.

Voor de Community is reeds een informatiesessie gehouden op 16 mei 2023 en ook deze pagina vormt het begin van informatievoorziening richting de Community. In de verdere loop van 2023 wordt de Community en de ondersteuning hiervan verder uitgebreid.

Publicaties

De volgende publicaties rondom de RORA zijn momenteel beschikbaar:

Visiedocument Toekomst EAR
Informatiesessie 16 mei 2023: presentatie en resultaten Mentimeter
Uitwerking Doel en Scope RORA zoals vastgesteld in het CIO-beraad van 21 juni 2023
Uitwerking Visie RORA zoals vastgesteld in het CIO-beraad van 13 december 2023

Meedenken, meewerken of vragen?

Wil je betrokken worden bij de doorontwikkeling van de RORA en deelnemen aan de RORA-community? Of heb je vragen? Stuur dan een mail naar Postbus RORA